Bursa’nın Gündoğdu köyünde üreticiler incir alım fiyatlarının düşüklüğünden kaygı yandı. Emeklerinin karşılığını alamadığını söyleyen incir üreticisi Adnan Kırcalı, “Bu sefer bırak yurt dışını, yurt içindeki vatandaşımız da yiyemeyecek. Gerekirse tarım siyasetini değiştirelim. Benim için AK Parti, kara parti, yeşil parti kıymetli değil. Emeğimin karşılığını alamıyorum. İhracatçılar Birliği, kooperatifler, Tarım İl Müdürlüğü, ziraat odaları bu işlerle kim ilgileniyorsa ilgilenmeli” dedi.
Bursa’nın coğrafik işaretli siyah incirini üretenler güç günler geçiriyor. İncirlerini dökme noktasına geldiklerini söyleyen üreticiler, maliyetlerin geçen yıla nazaran artmasına rağmen incirin alım fiyatlarının düşmesine reaksiyon gösteriyor. Osmangazi ilçesi Gündoğdu köyündeki üreticiler, tarım polikatalarını ve firmaları eleştirdi.
CHP Bursa İl Başkanı Nihat Yeşiltaş ve vilayet yöneticileri Gündoğdu köyünde incir üreticilerini ziyaret ederek, problemlerini dinledi. İncirin bu sene 40 liradan alındığı söyleyen üreticiler, lakin bir günlük personel yevmiyesinin 1200 lira olduğuna, mazot fiyatlarının ve maliyetlerin iki kart arttığına işaret etti.
MAZOT PARASINI KARŞILAYAMIYOR
Üretici Zafer Söğütçü, incirin şu anda çalışanın, mazotun parasını karşılamadığını vurgulayarak, “Saat kaç olmuş, malımızı satamıyoruz. Üç, dört tane firma kapalı. Fiyat düşürme siyaseti yapılıyor. İncirin acılaştığı vakti bizden daha yeterli biliyorlar. Ona nazaran alım yapıyorlar. Geçen sene daha yeterliydi lakin bu sene berbat. Geçen sene 120-130 liradan açıldı incir. Bu sene 80 liradan açıldı. Maliyetler de iki katı arttı. Geçen sene mazot 20 liraydı artık 40 lira oldu. Personel yevmiyesi 1200 lira oldu fakat emekçi bulamıyoruz. İnciri 50 lirada tutmaya çalışıyoruz. Yarın 40 tahminen 35 lira olacak. Avrupa’ya ihracat yapanlar inciri 40 lirada tutmaya çalışıyor. Türkiye’de bizim halkımız bunu 50, 70 liraya yiyor. Bunu anlamıyoruz. Nereye kadar gidecek bilmiyorum” dedi.
GENÇ ÇİFTÇİ KALMADI
Üretici Doğukan Oğuz Genç de geçen seneye nazaran köylünün durumunun berbat olduğuna dikkati çekerek geçen sene 100 liraya sattıkları incirleri bu sene 40-50 liraya satamadıklarını anlattı. Genç, “Maliyetler geçen yılın iki, üç katı. İncir şu an bitmek üzere. Köylüyü bu vaziyette bırakmamanızı rica ediyorum. ‘Gençler köylerden gidiyor’ diyorlar. Ben de köydeyim fakat gençler köyde değil. Genç üretici köyde durmak istese de durmuyor. Ben tıpkı vakitte fabrikada çalışıyorum ve buradaki malıma da bakıyorum. Lakin tekrar de yetiremiyorum. O yüzden genç çiftçi külliyen palavra, genç çiftçi diye bir şey kalmadı. Zira gençler köyde kalmak isteseler de kalamıyorlar. Herkes ek iş yapmak zorunda” diye konuştu.
EMEĞİN KARŞILIĞINI ALAMADIK
Bir başka incir üreticisi Adnan Kırcalı da ihracat firmalarından şikayetlerini lisana getirdi. Yurt dışına giden ve yurt içinde dağılan incir fiyatındaki farka dikkat çeken Kırcalı, “Yurt içine giden incirlerimiz 50 lira. İhracata giden incirimiz 60 lira. Yurt içine çalışan şirketimiz kazanıyor da ihracata giden şirketimiz neden kazanamıyor? Geçen sene mazot fiyatları 22 lira civarıydı. Bu sene 45 lira. Personel yevmiyelerimiz 500-600 liraydı. Bu sene 1000 liradan başlıyor, 1500 liraya kadar çıkıyor. Yatılı çalışanımız var, yemekli personelimiz var. Kullandığımız gübreler var. Bu yılki işe bizim de aklımız ermedi. Emeğimizin karşılığını da alamadık” tabirleri kullandı.
‘BIRAK YURT DIŞINI, YURT İÇİNDEKİ VATANDAŞ DAHİ YİYEMEYECEK’
Gerekirse incirleri toplamayacaklarını belirten Kırcalı, “Bu sefer bırak yurt dışını, yurt içindeki vatandaşımız da yiyemeyecek. Gerekirse tarım siyasetini değiştirelim. Benim için AK Parti, kara parti, yeşil parti kıymetli değil. Emeğimin karşılığını alamıyorum. İhracatçılar Birliği mi kooperatifler mi, Tarım İl Müdürlüğü, ziraat odaları bu işlerle kim ilgileniyorsa ilgilenmeli. Aydın’ın ilaçlı inciri 120 liraya, 130 liraya gitti. İncir 40 lira. Bir litre mazot alamıyorum ben o paraya. Çalıştırdığım personelin parasını nasıl vereyim? Devlet siyaseti mı değişecek, tarım siyaseti mı değişecek, Anayasa’yı mı değiştirelim? Değiştirelim. Buna bir deva bulalım. Sesimizi sizin aracılığınız ile en üste kadar duyurmak istiyoruz. Yoksa biz de toplamayız. Bizim malımız da kalsın. Fakat bir sene emek verdik biz buna. 11 ay tabanında bekliyoruz, olsun da üç-beş kazanalım. Biz parayı toplamak sıkıntısında değiliz. Ekmeğimizi çıkaralım. Bu Türkiye’nin tarımı ne oldu? Nereye gidiyor? Kimlerin eli var bu işlerde. Bizim sıkıntımız bu” diye konuştu.
‘YA BİRLİKTE OLACAĞIZ, YA HİÇ OLACAĞIZ’
Üretici Altan Turhan da dünyada sade 48 köyde siyah incir yetiştirildiğini aktararak, lakin fiyat siyasetleri nedeniyle güç günler geçirdiklerini tabir etti. Turhan, şunları söyledi:
“Bu eseri yetiştirirken dokuz ay emek döküyoruz. Emeğimizi döktükten sonra karşılığında bir bedel bekliyoruz fakat her dönem firmaların siyasetlerinden ötürü artık yorulduk. Burada yan yana firmalar var. Vakit geçtikten sonra 100 liradan fiyat açılıp iki gün içerisinde 80 liraya düşüyor. Bu çok berbat bir durum. Yani ben bugün sekiz tane emekçi çalıştırıyorum. Sekiz tane personelin bir adedinin 1200 lira maliyeti var. Ben günde 500 kilo, 1 ton incir toplayacağım. Onun bir kısmını mal sahiplerine vereceğim. Ondan sonra ben kazanacağım. Personel benden daha çok para kazanıyor şu anda. Bizim kendi incirimiz nitekim civar köylerde yok. Yani bu kabuğu bulma talihiniz yok. Bunun lezzetini bulma talihiniz yok. Dünyada yok.
Bu özel esere talep o kadar çokken gelen firmaların hepsi vakitle kendi ortalarında yaptığı siyasetlerden ötürü bir akşam da fiyat 100 lirayken 80-70 liraya düşüyor. Ve bugün 40 liraya düştü. Yarın tahminen 20 lira ödeyecekler. Artık toplanıp ya iki üç gün vermeyeceğiz ya da eseri dökeceğiz artık. Bizi bıktırdılar. Biz eser mü yetiştirelim yoksa yetiştirmeyelim mi? Biz yetiştirmedikten sonra bu beşerler ne yiyecekler? Olgun piyasası bile şu anda 50 lira. Yani o denli bir şey yapabilsek keşke Türkiye çapında seksen vilayette bizim eserimizi alsınlar. Biz yalnızca Türkiye’ye verelim istemiyorlarsa. Ya da bu firmalar hakikaten para kazanmıyorsa gelmesinler. Açmasınlar burada. Bunu açıyorsan, gelip bana burada depo kuruyorsan, yirmi beş firma geliyorsa yirmi beş firmanın tıpkı formda tıpkı başla bir şeyleri ortadan kaldırmak için uğraşıyorlarsa biz bıktık artık. Yorulduk yani. Ahmet bırakacak. Mehmet bırakacak. Kendi insanımız bile bizim çıkarttığımız siyah inciri yiyemeyecek yani. Biz herkes yesin istiyoruz. Ya bunu bütün iç piyasa yesin. Bütün Türkiye’ye dağıtalım. Fakat insanların bize acımaları lazım şu anda. Bize yardımcı olmaları lazım”
MALİYET ARTTI, ALIM FİYATI DÜŞTÜ
Üreticilerin problemlerini dinleyen Cumhuriyet Halk Partisi Bursa Vilayet Lideri Nihat Yeşiltaş da şu açıklamayı yaptı:
“Dünyanın en yeterli kara incirinin yetiştiği Bursa’mızın 35 köyünden bir tanesi olan Gündoğdu köyünde incir üreticisiyle birlikteydik. Onların kederlerini, meselelerini dinledik. Üretimden gelen meselelerini dinledik, konuştuk. Her şey içler acısı. Geçen yıla nazaran göre maliyetler iki kat arttı fakat alım fiyatı da geçen yılın yarısında. Üzüldük. Zira üretici malını toplamama noktasına gelmiş görünüyor. Belli monopollerin burada fiyat belirlemesi ve o fiyat üzerinden köylünün, üreticinin mallarını alması buradaki aksiliklerin gündemi. Köylülerimizin buradaki eserlerinin hak ettiği pahası bulması için iktidarın önemli halde bu sıkıntılara eğilmesi gerekiyor. Mustafakemalpaşa’da, Karacabey’de, Yenişehir’de yaşadığımız domates üreticisinin, kavun karpuz üreticisinin, biber üreticisinin yaşadığı sıkıntıların kaynağı tıpkı. Bunu Gündoğdu köyünde de gördük. O yüzden bir an evvel bu tarım siyasetlerini değiştirilip köylüye, çiftçiye, üreten beşere dayanak olunması gerektiğini bir kere daha ortaya koyuyoruz. Biz de çok his dolu anlar yaşadık. Yani üreten insanın bu kadar sitem etmesi, isyan etmesi… İktidarın bir an evvel bir an evvel bu tarım siyasetini değiştirip, hayata geçirip burada dayanak olması gerekiyor. Hatta gerekirse iktidarın ve yönetenlerin buradaki eserleri hak ettiği fiyattan almasına yönelik talebimiz olduğunu da bilmelerini istiyoruz.”